زیست شناسی شب پره برگخوار فرفیونSimyra dentinosa (Lep., Noctuidae) و شناسایی پارازیتوئیدهای آن در ارومیه

شب پره برگخوار فرفیون، Simyra dentinosa Freyer حشره تک‏خواری است که از گونه‌های علفی گیاهان متعلق به جنس فرفیونEuphorbia تغذیه می‌کند. زیست شناسی این حشره در شرایط آزمایشگاهی و صحرایی (سال1381-1382) در ارومیه مطالعه و پارازیتوئیدهای آن شناسایی شدند. بررسیها نشان داد که شب‌پره برگخوار فرفیون از برگ ، جوانه و گل گونه‌های متعددی از علف‌های هرز جنس فرفیون تغذیه می‌کند. اولین حشرات کامل این شب‌پره در اواسط فروردین ماه زمانی که متوسط دمای روزانه به 10 درجه سانتیگراد رسید از پیله شفیرگی خارج و ظهور آنها تا اواخر اردیبهشت ادامه یافت. حشرات کامل در فاصله 2 تا 4 روز بعد از ظاهر شدن جفتگیری نموده و ماده‌ها در سطح زیرین برگ گیاهان میزبان تخمریزی نمودند. تخم‌ها به صورت دسته‏ای و بسته به پهنای برگ در 4 تا 8 ردیف منظم قرار داده شدند. بیشترین تعداد تخم در هر دسته 381 عدد و میانگین آن 45±195 عدد تعیین شد. میانگین میزان باروری در طول عمر حشره 43±520 عدد محاسبه شد. دوره رشد جنینی در میانگین دمای روزانه 1/14 درجه سانتیگراد 21 تا 25 روز طول کشید. تعداد سنین لاروی 5 مرحله تعیین شد و سنین اول تا سوم دارای رفتار تجمعی هستند ولی لاروهای سنین چهارم و پنجم با ترک نمودن توده لاروی در اطراف پراکنده شده و از گیاهان میزبان مجاور بطور انفرادی تغذیه می‌کنند. کامل شدن دوره رشد لاروی در میانگین دمای روزانه1/12 درجه سانتی‏گراد 2±26 روز طول کشید و لاروهای کامل با ترک گیاه میزبان و تنیدن پیله ابریشمی محافظ به دور خود در لابلای بقایای گیاهی تبدیل به شفیره شده و به همان شکل زمستان گذرانی نمودند. بدین ترتیب شب‌پره برگخوار فرفیون در شرایط آب و هوایی ارومیه دارای یک نسل در سال می‌باشد. در بررسی دشمنان طبیعی این شب پره چهار گونه زنبور پارازیتوئید و دو گونه مگس پارازیتوئید از روی لاروهای آن جمع‏آوری و به شرح زیر شناسایی شدند: 1- Cotesia ofella Nixon (Hym., Braconidae) 2- Cotesia vanessae Reinhard (Hym., Braconidae) 3- Cotesia plutellae (Kurdjumov) (Hym., Braconidae) 4- Hyposoter didymator (Thunberg) (Hym., Ichneumonidae) 5- Exorista larvarum (Linnaeus) (Dip., Tachinidae) 6- Pales pavida (Meigen) (Dip.,Tachinidae) غیر از مگس Exorista larvarum بقیه گونه‏ها از طریق این تحقیق برای اولین بار از ایران گزارش می‌شوند.